Aktualności

21 września Kościół Wschodni obchodzi święto Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy Maryi, które jest jednym z największych świąt w roku liturgicznym. Jest ono szczególnie radosne, ponieważ jest to dzień narodzin Matki Bożej i Królowej nieba i ziemi. Przekazuje nam wielką prawdę o Bożym macierzyństwie Maryi, z której „zajaśniało Słońce Prawdy, Chrystus, Bóg nasz.”

Ewangelie nie wspominają o narodzinach Maryi. Informacje o jej życiu przed Zwiastowaniem przekazuje nam tradycja Kościoła w oparciu o pisma apokryficzne, tzn. takie które powstały w podobnym czasie co księgi Pisma Świętego, ale nie zostały uznane przez Kościół za natchnione.

Największy wpływ na tradycję Kościoła wywarła Protoewangelia Jakuba, która pochodzi z ok. 150r. (jest więc bardzo bliska Ewangelii według św. Jana). Z niej dowiadujemy się, że rodzicami Maryi byli św. Joachim i św. Anna. Byli oni pobożnymi Żydami, jednak mimo sędziwego wieku nie mieli dziecka, co w tamtych czasach było uważane za karę za grzechy przodków. Dlatego Anna i Joachim gorliwie prosili Boga o dziecko. Bóg wysłuchał ich próśb i w nagrodę za pokładaną w Nim bezgraniczną ufność sprawił, że Anna urodziła córkę, Maryję. Apokryfy nie podają daty i miejsca urodzenia Maryi, jednak według wszelkich dostępnych nam informacji, przyszła ona na świat pomiędzy 20 a 16 rokiem przed narodzeniem Pana Jezusa.

Pierwsze wzmianki o liturgicznym obchodzie narodzin Maryi pochodzą z VI w. Święto powstało prawdopodobnie w Syrii, gdy po Soborze Efeskim kult maryjny w Kościele przybrał zdecydowanie na sile. Przyznanie tym obchodom rangi święta przypisuje się papieżowi św. Sergiuszowi I w 688r.

Ikonograficznie przedstawienie święta składa się z dwóch scen. Pierwsza, bardziej zasadnicza, przedstawia chwile po narodzeniu. Druga, poboczna, która w ikonografii święta pojawiła się dopiero w XV w., ukazuje św. Joachima i św. Annę z Marią na kolanach. Niekiedy zamiast w drugiej ze scen, na drugim planie widzimy pocałunek Joachima i Anny u Złotej Bramy lub spoczywających na swego rodzaju tronie i rozmawiających z Maryją na rękach.

Scena Narodzenia przedstawiana w domu św. Joachima, umieszczana jest w różnych miejscach: Nazarecie, ojczyźnie Joachima, czasem w Betlejem, rodzinnej miejscowości św. Anny lub Jerozolimie. Na ikonie Narodzenia Bogarodzicy, Jej główna bohaterka - Matka Boża, nie jest przedstawiana w środku, w miejscu centralnym. Zazwyczaj widzimy ją w prawym, dolnym rogu ikony, gdy spowita w pieluszki spoczywa na rękach niewiasty, która odbierała poród, lub gdy stoi, pomimo swego wieku, w misie napełnionej wodą, oczekując na obmycie. Mimo niecentralnego przedstawiania postać Bogarodzicy jest na tej ikonie najważniejsza, a skromne miejsce na ikonie wyraża zapewne Jej pełnię pokory.

Siostry Służebnice